27 Eylül’de Azerbaycan – Ermenistan arasında sınırında başlayan çatışmaların ardından anlaşma sağlandığı duyuruldu. Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından yapılan açıklamada; Dağlık Karabağ’da Anlaşma sağlandı ifadeleri kullanıldı.
Başkan Putin, söz konusu anlaşmanın gece yarısından sonra yürürlüğe girdiğini açıkladı. Ermenistan Başbakanı Paşinyan, ortak olur alan anlaşmanın Ermenistan için acı verici olduğunu kaydetti.
Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev ise anlaşma uyarınca Dağlık Karabağ’da yıllarca süren işgalin sona erdiğini, Ermenistan’ın Kelceber ve Laçin bölgelerini de kan dökülmeden vereceğini söyledi. Ayrıca anlaşma gereği, Azerbaycan ordusu çatışmalar neticesinde bugüne kadar aldığı topraklardan da geri çekilmeyecek.
Anlaşma onayının duyurulmasının ardından Erivan sokaklarında protesto gösterileri yapılmaya başlandı. Erivan halkı parlamento binasını bastı.
Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan 9 maddelik anlaşmaya göre; Rusya, Dağlık Karabağ sınır bölgesinde barış gücü konumlandıracak.
Azerbaycan – Ermenistan Onayıyla İmzalanan Anlaşma Maddeleri
- Taraflar ele geçirdikleri bölgelerde kalabilecekler.
- Ermenistan, Gazah ve Ağdam bölgesinden 20 Kasım’a kadar çekilecek.
- Laçin ve Dağlık Karabağ noktasında, Rusya’ya ait bin 960 asker, 90 zırhlı araç, 380 diğer araçtan oluşan bir barış gücü konumlandırılacak.
- Azerbaycan ya da Ermenistan 6 ay önceden fesih kararı bildirmedikçe anlaşma 5 yıllık sürelerle uzayacak.
- Barış komuta merkezi kurulacak.
- Ermenistan, Kelbecer’i 15 Kasım, Laçin’i ise 1 Aralık tarihine kadar Azerbaycan yönetimine geri verecek.
- Göçmenler ve mülteciler Birleşmiş Milletler gözetiminde Dağlık Karabağ’a geri dönebilecek.
- Çatışma esirleri, tutuklular ve cenazeler karşılıklı olarak teslim edilecek.
- Azerbaycan ve Nahçıvan Bölgesi arasına engelsiz bir ulaşım bağlantısı kurulacak ve bu hat Rusya kontrolünde olacak.
Rus yetkililerin son açıklamasına göre; Rus askeri güçlerinin de Dağlık Karabağ’a doğru yola çıktıkları açıklandı. Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev, Türk askerlerinin de gözlem göreviyle bölgede yer alacaklarını kaydetti.
Anlaşma Ermenistan’da protestolarla yankı uyandırırken Azerbaycan’da ise sevinç gösterileriyle kutlandı.
Tartışmaların dinmediği sınır Dağlık Karabağ bölgesi,1994 yılından beri Ermenistan’ın kontrolündeydi.
Ermenistan yönetiminin son açıkladığı rakamlara göre bin 200’ün üzerinde asker hayatını kaybetti. Azerbaycan henüz kayıplara dair resmi bir açıklama yapmadı.
Rusya kontrolünde Dağlık Karabağ’da Anlaşma Sağlandı. Sürecin devamlılığı ise Ermenistan’ın anlaşmayı uygulamasına bağlı.
Kaynak: VOA
